5 Belirtiye Çok Dikkat Edin – Siz De Çölyak Hastası Olabilirsiniz
Ekmek, makarna, bisküvi ve diğer unlu mamüller… Pizza, pasta, kurabiye ve kızarmış tavuk… En sevdiğiniz yiyeceklerden uzak durmak zorunda kalmanıza neden olabilecek bu hastalığın adı çölyak…
Ülkemizde çok yaygın görülmesine rağmen çölyak hastalığı az biliniyor. Genetik bir hastalık olarak tanımlanan çölyak, her yaşta ortaya çıkabilir. Çocuklarda tanısı daha kolay konulan bu hastalık büyüme geriliği, sebepsiz karın ağrısı, iştahsızlık, hazımsızlık, gaz şikâyetleri, yağlı ve kötü kokulu dışkılama gibi belirtiler gösterir.
Yaşam boyu devam eden tek gıda alerjisi olan “çölyak”, genellikle kalıtsal olarak ortaya çıkıyor; tedavi edilmediği ve özenli davranılmadığı takdirde de hayatı çekilmez hale getirebiliyor.
Çölyak hastalığı bağırsaklarda besin maddelerinin sindiriminin ve emiliminin bozulmasına yol açan bir hastalıktır. Çölyak hastalığı olan insanlar; buğday, arpa, çavdar ve bir dereceye kadar da yulafta da bulunan bir protein olan “gluten” e karşı hassasiyet gösterirler.
Nelerde glüten var?
İnsanlar, karbonhidrat içeren bütün yiyeceklerde glüten olduğuna dair yanlış bir kanıya sahipler.
Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi’nin belirttiğine göre glüten buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteinmiş. Ayrıca hap, vitamin takviyeleri, dudak merhemi ve hatta mektuplardaki yapıştırıcılarda bile glütene rastlamak mümkünmüş.
İşte çölyak hastalığının belirtileri:
1- İstifrağ ve ishal :
Çölyak hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişmekte. Hatta yetişkinler ve çocuklar farklı belirtiler gösterebilmekte. Yetişkinlerde ve çocuklarda en bilinen belirtileri ise istifrağ ve ishal.
2- Şişkinlik ve karın ağrısı :
Çocuklar ve yetişkinlerde görülen bir başka ortak belirti de midede şişkinlik ve şiddetli karın ağrısı.
İki yaşının altındaki çocuklarda midenin anormal derecede şiştiği de görülüyor. İshalin aksine kabız görülme olasılığı da yüksek.
3- Kilo kaybı :
Besin emilimi sağlıklı şekilde gerçekleşemediğinden çölyak hastaları hızlı kilo verebiliyorlar.
Bebeklerde ve iki yaşının altındaki çocuklarda belirti fiziksel olarak gelişememe ile değişiyor. İki yaşın üstündeki çocuklarda ise kısa boyluluğa ve ergenliğin gecikmesine neden olabiliyor.
4- Eklem ağrısı, kemik erimesi ve kemik yumuşaması :
Çölyak hastalığının yetişkinlerdeki en sık rastlanan belirtilerinden biri de eklem ağrısı. Özellikle de yaşı biraz daha fazla olan kişilerde kemik erimesi ve yumuşaması daha çok görülüyor.
5- Deri iltihabı :
Çölyak hastalarının hemen hepsinde deri iltihabı görülüyor.Vücudun hemen her yerinde kabartılar oluşuyor ve kaşınma isteği yaratıyor.
Tedavisi :
Erken dönemde teşhis edilmediğinde çölyak hastalığı ciddi problemlere yol açabilir. Yukarıda tarif edilen bulgulara benzer şikayetleri veya ailesinde çölyak hastalığı öyküsü olanların bir iç hastalıkları uzmanı veya gastroenteroloji uzmanına başvurmaları gerekir.
Çölyak hastalığından kurtulmanın veya belirtilerini azaltmanın tek bir yolu var. Hayatınız boyunca glüten içermeyen yiyecekler tüketmeniz gerekiyor.
Çölyak hastası olduğunuzu veya glüten duyarlılığınız olduğunu düşünüyorsanız hemen doktorunuza başvurun. Unutmayın ki en sağlıklı teşhisi onlar koyacaktır.
Görsel kaynaklar:
- http://www.colyak.org.tr
İçerik Kaynakları :
- Memorial Hastanesi İç Hastalıkları Bölüm Koordinatörü Prof. Dr. Yavuz Baykal
- https://tr.newsner.com/saglik/5-belirtiye-cok-dikkat-edin-siz-de-colyak-hastasi-olabilirsiniz/
- http://www.colyak.org.tr
